Enflasyon ve Durgunluk Arasında Denge: Bireysel Yatırımcı için Pratik Portföy ve Risk İpuçları

Gündemi Okumak: Hangi Göstergeler Gerçekten Önemli?

Bireysel yatırımcı için bilgi bolluğu en büyük risklerden biri. Gürültüyü ayıklamak için birkaç çekirdek göstergeye odaklan: enflasyon (manşet ve çekirdek), politika faizi ve getiri eğrisi (kısa-uzun vade farkı), satın alma yöneticileri endeksleri (PMI), bütçe dengesi ve M2 para arzı. Enflasyon yönü ve politika faizi, reel getiri beklentisini; getiri eğrisi, büyüme/durgunluk sinyalini; PMI ise şirket kâr döngüsü hakkında fikir verir.

• Yükselen enflasyon + düşen reel faiz: Nakit ve kısa vade enstrümanlar avantajlı olabilir, uzun vade sabit kupon baskı altında kalabilir.
• Ters getiri eğrisi derinleşiyorsa: Büyüme yavaşlaması ve kâr marjlarında baskı riski artar.
• Hızlanan M2: Enflasyon beklentilerinde yapışkanlık uyarısıdır.

Portföy İskeleti: Çekirdek ve Katmanlar

Basit bir çerçeve, karar kalitesini artırır:

• Çekirdek katman: Geniş tabanlı, maliyeti düşük, uzun vadeli bileşik getiri odaklı varlıklar (ör. endeks temelli fonlar, yatırım fonları, devlet iç borçlanma senetleri karışımı). Amaç pazar getirisine yakınsadığın bir omurga yaratmak.
• Uyarlanabilir katman: Dönemsel temalara küçük ağırlıklarla maruz kalma (ör. belirli sektör fonları). Boyutu sınırlı tut; kural basit olsun.
• Koruma katmanı: Reel faiz düşerken değerini koruma eğiliminde olan varlıklar (ör. altın/emtia) veya kısa vade likidite yastığı.

Enflasyon ve Reel Getiri ile Düşünmek

Nominal getiri değil, enflasyondan arındırılmış getiri önemlidir. Hedeflerin (eğitim, konut, emeklilik) zamanlamasını reel getiri varsayımlarıyla eşleştir. Not: Reel getiri belirsizdir; bu yüzden senaryolar (iyimser, temel, kötümser) ve marj payı planı oluştur.

Sabit Getiride Vade Merdiveni

Tek vade yerine vade merdiveni kurmak (ör. 3-6-12-24-36 ay dağılımı), yeniden yatırım riskini ve fiyat dalgalanmasını dengeler. Kısa vade dilimleri likidite ihtiyacını, daha uzun vade dilimleri ise potansiyel daha yüksek kupon akışını karşılar. Harcama tarafı için 6-12 aylık nakit akış yastığı oluşturmak davranışsal hataları da azaltır.

Risk Yönetimi: Kurallarını Yaz ve Uygula

• Tahsis sınırları: Tek varlık sınıfı veya tema için üst tavan belirle (ör. %25). Bir varlık!tüm portföyün olmasın.
• Rebalans yaklaşımı: Takvimli (ör. 6 ayda bir) veya eşik bazlı (sapma %5’ten büyükse) yöntemi seç ve otomatikleştir.
• Korelasyon farkındalığı: Çeşitlendirme, isim sayısı değil, bağımsız risk sayısıdır. Kısa dönem ile uzun dönem korelasyonlarının farklılaşabileceğini not et.
• Kaldıraç ve türevler: Yalnızca risk bütçesi ve teminat çağrısı senaryoları yazılı ise. Aksi halde kaçın.

Davranışsal Tuzaklar ve Uygulanabilir Rutin

FOMO, aşırı işlem ve teyit yanlılığı getiriyi kemirir. Basit bir rutin oluştur:

• Aylık veri kontrol listesi: Enflasyon, politika faizi, getiri eğrisi eğimi, PMI.
• Otomatik birikim ve sabit tarihli rebalans; duyguları devreden çıkar.
• Yatırım günlüğü: Her işlem için tez, risk, çıkış kriteri; 3 ay sonra geriye dönük değerlendirme.
• Vergi ve maliyetler: Net getiri için ücret ve stopaj etkisini muhasebeleştir.

Hızlı Gelişmelere Tepki Değil, Çerçeve

Faiz döngüleri ve büyüme görünümü hızlı değişebilir. Dört basit senaryo (enflasyon artıyor, yumuşak iniş, stagflasyon, resesyon) için portföy hassasiyetini not al ve ağırlıklar saparsa rebalans et. Bu, haber akışına anlık tepkiden daha disiplinli sonuçlar üretir.

Önemli Not: Bu içerik genel bilgilendirme amaçlıdır ve yatırım tavsiyesi değildir. Kararlarınızı kişisel mali durumunuz, hedefleriniz ve risk toleransınız çerçevesinde, gerekirse yetkili bir danışmanla değerlendiriniz.